Selepas kekalahan Jepun dalam Perang Dunia Kedua, Sabah diserahkan kepada British Military Administration (BMA) yang bertanggungjawab mentadbir wilayah ini bagi pihak British. Kota Kinabalu dibebaskan pada 26 September 1945, manakala Sandakan pada 19 Oktober 1945. Namun, keadaan Sabah ketika itu mengalami kemusnahan teruk akibat peperangan, terutama di kawasan Jesselton, Kudat, dan Sandakan. Penyerahan ini didorong oleh beberapa faktor utama, termasuk masalah kewangan Syarikat Berpiagam Borneo Utara British (SBUB) serta kepentingan politik dan ekonomi kerajaan British.
Faktor Penyerahan Sabah kepada Kerajaan British
| Faktor | Penerangan Ringkas |
|---|---|
| Masalah Kewangan SBUB | – SBUB mengalami krisis kewangan yang serius akibat kemusnahan besar oleh tentera Jepun. |
| – SBUB tidak mampu membiayai kos pemulihan ekonomi Sabah. | |
| Memenuhi Kepentingan British | – British memerlukan Sabah sebagai wilayah strategik bagi melindungi kepentingan ekonomi dan politik. |
| – Sabah menjadi laluan penting untuk perdagangan di Asia Tenggara. | |
| Meneruskan Dasar British di Asia | – British ingin mengukuhkan pengaruh mereka di Asia Tenggara selepas Perang Dunia Kedua. |
| – Pentadbiran Sabah oleh British membantu hubungan luar yang lebih kukuh dengan negara lain. |
Keadaan Sabah Selepas Penyerahan
Kemusnahan Infrastruktur
- Kota Kinabalu, Sandakan, Kudat, dan Jesselton mengalami kemusnahan hampir sepenuhnya akibat serangan Jepun.
- Penduduk menghadapi kesukaran mendapatkan bekalan makanan, tempat tinggal, dan kemudahan asas.
Pentadbiran British
- British Military Administration (BMA) berusaha memulihkan keadaan dengan:
- Menyediakan makanan dan bekalan asas.
- Menjalankan kerja-kerja pembinaan semula infrastruktur.
Peluang Ekonomi
- Penyerahan Sabah membolehkan British meneruskan aktiviti ekonomi seperti pengeksportan hasil bumi (getah, balak, dan minyak).
- Peluang pekerjaan dalam sektor perkhidmatan awam dan perdagangan mula diwujudkan untuk penduduk tempatan.
Kesimpulan
Penyerahan Sabah kepada kerajaan British pada tahun 1946 berlaku atas faktor kewangan, politik, dan ekonomi yang melibatkan Syarikat Berpiagam Borneo Utara British (SBUB). British menggunakan penyerahan ini untuk memperkukuh pengaruh mereka di Asia Tenggara sambil memulihkan ekonomi Sabah yang lumpuh akibat perang. Walaupun penyerahan ini memberi peluang kepada pembangunan semula Sabah, ia turut menandakan pengukuhan cengkaman British di rantau ini.
Nota lain :
Leave a Reply