Penguasaan British terhadap negeri-negeri Melayu Utara dan Johor pada abad ke-19 berlaku melalui perjanjian seperti Perjanjian Bangkok 1909. Tindakan ini membawa pelbagai reaksi daripada pemerintah tempatan, termasuk penolakan terhadap perjanjian tersebut dan usaha mengekalkan kedaulatan.
Protokol Sempadan Perjanjian Bangkok 1909
- Isi Utama Perjanjian:
- British memperoleh kawalan ke atas Kedah, Perlis, Kelantan, dan Terengganu dari Siam.
- Sempadan antara negeri-negeri ini dan Siam ditetapkan secara rasmi.
- Kesan:
- British mengukuhkan pengaruh mereka di negeri-negeri Melayu Utara.
- Negeri-negeri ini kehilangan hak kedaulatan kepada British.
Reaksi Pemerintah Negeri-Negeri Melayu Utara
| Negeri | Reaksi |
|---|---|
| Perlis | – Raja Syed Alwi menolak Perjanjian Bangkok kerana dianggap sebagai pencabulan kedaulatan. |
| Kedah | – Sultan Abdul Hamid Halim Shah meminta bantuan Siam untuk menentang tindakan British, namun gagal. |
| Kelantan | – Sultan Muhammad IV menolak pengiktirafan terhadap Perjanjian Bangkok, tetapi terpaksa menyerahkan hak kepada British. |
| Terengganu | – Sultan Zainal Abidin III mengancam memutuskan hubungan dengan Siam dan British kerana kehilangan kedaulatan terhadap wilayahnya. |
Kebijaksanaan Pemerintah Johor
| Langkah Strategik | Penjelasan |
|---|---|
| Menjamin Keselamatan Perairan | Temenggong Daeng Ibrahim menguatkan hubungan dengan Singapura untuk melindungi Johor dari ancaman Siam dan British. |
| Memperkenalkan Sistem Kangcu | Memperkenalkan sistem ekonomi berdasarkan pengurusan hasil pertanian untuk mengukuhkan ekonomi Johor. |
| Memodenkan Pentadbiran | Sultan Abu Bakar melaksanakan pembaharuan pentadbiran, termasuk undang-undang moden, untuk memperkuat kedudukan Johor. |
| Menjalin Hubungan Diplomatik | Mengadakan hubungan diplomatik dengan negara-negara Barat untuk mengekalkan kedaulatan Johor tanpa menyerah kepada British. |
Kesimpulan
Reaksi pemerintah negeri-negeri Melayu Utara terhadap tindakan British dan Siam mencerminkan usaha mempertahankan kedaulatan, walaupun akhirnya gagal kerana tekanan kuasa Barat. Sebaliknya, Johor berjaya menggunakan kebijaksanaan politik dan ekonomi untuk mengekalkan kemerdekaannya dalam tempoh yang lebih lama. Hal ini menunjukkan pentingnya strategi yang bijak dalam menghadapi tekanan kuasa besar.
Nota lain :
Leave a Reply